مراحل سوگ شامل پنج مرحله مي‌شود كه در شرايط مختلف آنها را تجربه مي‌كنيم. مدت زمان دقيقي براي هر مرحله وجود ندارد اما معمولا ترتيب آنها يكسان است و بدون گذراندن يكي نمي‌توان به مرحله بعد رفت. براي همه ما شرايط سختي در زندگي روي مي‌دهد كه مواجهه با آنها آسان نيست و احتمالا دوران بدي را سپري مي‌كنيم. اما هميشه شرايط يكسان نمي‌ماند و در نهايت چاره اي به جز پذيرفتن و كنارآمدن نداريم. با اينكه احتمالا در پايان اين دوران شخص يا چيزي را از دست داده ايم كه بسيار برايمان مهم بوده است؛ اما به طور كلي تجربه اين دوران اجتناب ناپذير است. دانشمندان مختلفي در اين زمينه به تحقيق و پژوهش پرداخته اند و نظريات متفاوتي نيز ارائه داده اند. در اين مقاله به بررسي سوگ و عوامل موثر بر آن مي‌پردازيم.

براي دريافت مشاوره در زمينه مراحل سوگ مي توانيد با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي آواژه از طريق شماره  02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

منبع: مراحل سوگ بعد مرگ و از دست دادن نزديكان

مراحل سوگ

كنارآمدن با ناراحتي و همچنين پشت سر گذراندن سختي ها براي هر فردي متفاوت است. افراد احتمالا احساسات مختلفي را تجربه كرده و همپنين استراتژي هاي متفاوتي نيز براي مواجهه با آن دارند. اما مراحل سوگ معمولا براي همه افراد يكسان است. كوبلر راس نظريه پرداز اين مراحل عنوان مي‌كند كه شايد برخي از افراد در نهايت نتوانند با غم خود كنار بيايند از طرفي اين مراحل با يكديگر تداخل و همپوشاني هاي زيادي دارند.

همچنين برخي از افراد احتمالا همه مراحل سوگ را به طور كامل تجربه نكنند. اما قطعا افرادي كه مي‌توانند احساسات خود را مديريت كنند؛ بعد از گذشت بحران، از حال روحي بهتري برخودار خواهند شد.

انواع مراحل سوگ

مراحل سوگ امروزه در دنيا از طرف افراد و همچنين نهادهاي مختلف پذيرفته شده؛ با اين حال همچنان برخي از افراد قادر به شناسايي احساسات مختلف در مورد خودشان نيستند و همين موضوع در شرايط مختلف، آنها را دچار مشكلات زيادي مي‌كند. در اين قسمت به توضيح مراحل مختلف سوگواري مي‌پردازيم.

📌انكار

انكار اولين مرحله از مراحل سوگ است و دقيقا قبل يا بعد از اتفاق ناگوار روي مي‌دهد. انكار شامل احساس ترس، بي حسي عاطفي و شوك است. وقتي افراد عزيزي را از دست مي‌دهند و يا اتفاق ناگواري برايشان روي مي‌دهد؛ در ابتدا به راحتي نمي‌توانند آن را بپذيرند. طبيعي است كه مغز ما به زماني نياز دارد تا واقعيت را پذيرفته و با آن كنار بيايد. در اين دوران براي بهتر شدن حال روحي ما مدام دست به انكار زده و فرايند پردازش اطلاعات را كند مي‌كند.

📌خشم

واكنش خشم نسبت به اتفاقات ناگوار طبيعي است و تقريبا همه ما آن را تجربه مي‌كنيم. خشم واكنش شديد و افراطي است كه به دليل مواجهه با احساسات دردناك بروز مي‌كند. در اين شرايط احتمالا خود و يا ديگران را مقصر دانسته و سعي در جبران داريم. اما گاهي جبران امكانپذير نيست. بهتر است در اين دوران احساسات خود را سركوب نكرده و به روش درست آن را بروز دهيم. تحريك پذيري، انزوا، تنهايي، گريه كردن و آشفتگي از ويژگي هاي بارز اين مرحله است.

📌چانه زني

چانه زني سومين مرحله از مراحل سوگ است كه نسبت به ساير مراحل كوتاه تر بوده و زودتر به پايان مي‌رسد. در اين مرحله فرد به صورت مداوم با ديگران و حتي با خودش كلنجار مي‌رود تا شايد بتواند اوضاع را به حالت قبل برگرداند. شايد حتي تلاش ما به خاطر آن فرد نيز نباشد بلكه براي خودمان است. ما به هرروشي متوسل مي‌شويم تا از درد خود بكاهيم. افراد معمولا در اين شرايط به دنبال نيرويي بزرگ تر و يا مهم تر هستند تا به آنها كمك كند.

📌افسردگي

بعد از گذراندن تمام مراحل ذكر شده؛ افكار افراد آرام گرفته و يك شروع به بررسي دقيق شرايط مي‌كنند. در اين مرحله افراد فشار رواني زياد و غم را تجربه مي‌كنند. آنها فقدان را به صورت عميق تر و گسترده تر احساس كرده و احتمالا رفتارهاي خصمانه اي از خود بروز مي‌دهند.

از طرفي افسردگي باعث انزوا و گوشه گيري افراد شده و عملكرد آنها را در جنبه هاي مختلف زندگي تحت تاثير قرار مي‌دهد. اين دوران طبيعي است اما نبايد به آن اجازه طولاني شدن داد. براي اطلاع از نشانه هاي دلتنگي براي همسر سابق كليك كنيد.

📌پذيرش

اخرين مرحله از مراحل سوگ، پذيرش است. در اين مرحله افراد با عبور احساسات و مراحل مختلف، شرايط را پذيرفته و با آن كنار مي‌آيند. در اين برهه ديگر تلاش نمي‌كنيم و يا حتي ناراحت نيستيم. مقابل واقعيت مقاومت نكرده و آن را مواجه مي‌شويم. اين مرحله براي برخي از افراد سريعتر رخ مي‌دهد. چراكه آنها از سلامت رواني بالاتري برخوردار بوده و مي‌توانند مسائل را از يكديگر تفكيك كنند.

عوامل موثر بر گذراندن مراحل سوگ

همانطور كه گفته شد؛ گذراندن مراحل سوگ براي همه افراد يكسان نيست. افراد بسته به شرايط رواني و همچنين تجربياتي كه در زندگي كسب مي‌كنند با شرايط سخت كنار مي‌آيند. مدت زمان گذراندن اين مراحل و همچنين شدت آنها به برخي از موارد زير مربوط مي‌شود.

💠نحوه از دست دادن

حادثه اي كه در اثر آن دچار احساس ناراحتي و فقدان مي‌شويم؛ بسيار اهميت دارد. در برخي مواقع اصلا انتظار چنين حادثه اي را نداشته ايم و يا اين شرايط به طرز ناگواري رخ داده است. براي مثال شخصي كه بيماري صعب العلاجي دارد و براي مدت زمان طولاني در بستر بيماري بوده است احتمالا اطرافيان به از دست دادن آن فكر كرده اند. اما فردي كه به طور ناگهاني مي‌ميرد و يا بدون دليل ما را رها مي‌كند؛ شرايط سخت تري را به وجود مي‌آورد. 

💠ميزان نزديكي

طبيعي است كه در اثر فقدان عزيزانمان بيشتر احساس ناراحتي مي‌كنيم. هرچه نسبت به فرد به ما نزديكتر باشد و يا احساسات قوي تري نسبت به آن داشته باشيم؛ احتمالا بعد از دست دادن آن فشار رواني بيشتري را متحمل مي‌شويم.

💠كيفيت سلامت روان افراد

به طور كلي افرادي كه از وضعيت رواني بهتري برخودار هستند؛ بهتر مي‌توانند با شرايط بحراني روبرو شوند. از اهميت برخورداري از بهداشت رواني در چنين مواقعي مطلع مي‌شويم. به همين دليل بهتر است به سلامت روان خود اهميت داده و خود را براي شرايط سخت آماده كنيم.

براي چه اتفاقاتي مراحل سوگ را طي مي‌كنيم؟

برخي تصور مي‌كنند كه مراحل سوگ را تنها در مرگ اطرافيان پشت سر مي‌گذاريم. اما اين موضوع مي‌تواند براي هر از دست دادني باشد. براي مثال حتي طلاق و جدايي از شريك عاطفي نيز نياز به سوگواري دارد. از دست دادن يك شغل، مرگ حيوان خانگي يا گم شدن او، ابتلا به يك بيماري سخت و… همگي براي ما شرايطي را ايجاد مي‌كند كه نياز به ناراحتي و افسردگي دارد.

اهميت گذراندن مراحل سوگ در سلامت روان

گذراندن مراحل سوگ براي حفظ سلامت روان مهم و ضروري است. همانطور كه ما نياز به استراحت و شادي و ديگر احساسات داريم؛ غم نيز يكي از هيجانات مهم است. ما بدون تجربه ناراحتي نمي‌توانيم احساس خوشحالي كنيم. يا حتي قدردان دارايي هاي خود باشيم. به همين دليل بسيار مهم است كه چنين وضعيتي را تجربه كرده و از احساسات خود در مراحل مختلف آگاه باشيم. اگر اين وضعيت را به درستي پشت سر نگذاريم احتمالا تا پايان عمر افكاري به صورت حل نشده و نامفهوم در وجود ما باقي مي‌مانند.

سخن پاياني

مراحل سوگ احتمالا فراز و نشيب هاي زيادي خواهد داشت. همچنين افراد به دلايل مختلفي آن را تجربه مي‌كنند. نمي‌توان به دليل تجربه احساس ناراحتي شخصي را مقصر دانست و يا آن را سرزنش كرد. همچنين هيچ مدت زمان مشخصي نيز نمي‌توان براي آن در نظر گرفت.

در اين شرايط اطرافيان مي‌توانند نقش مهمي در پشت سرگذاشتن اين دوران داشته باشند. فرد به حمايت ديگران نياز داشته و بايد خود نيز انگيزه و اراده داشته باشد. همچنين افراد مي‌توانند براي طي كردن اين مراحل از يك روانشناس نيز كمك بگيرند. درمانگر به آنها براي پذيرش و حتي شناسايي احساسات مختلف كمك مي‌كند.

براي دريافت مشاوره در زمينه مراحل سوگ مي توانيد با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي آواژه از طريق شماره  02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

منبع: مراحل سوگ بعد مرگ و از دست دادن نزديكان